گەڕانەوەی هاوسەنگی و زیادبوونی ئەرک / ئەرسەلان مەحمود

لە مێژووی سیاسی هەر وڵاتێکدا، هەڵبژاردنەکان ئاوێنەیەکن بۆ نیشاندانی گۆڕانکارییە کۆمەڵایەتی و سیاسییەکان، هەڵبژاردنی ٢٠٢٤ لە هەرێمی کوردستاندا بووە بە خاڵی وەرچەرخان بۆ یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان، ئەم حزبە کە بۆ ماوەیەک کەوتە دۆخێکی ناجێگیرەوە، ئەمجارەیان بە هەڵکشانی سەدان هەزار دەنگ توانی سەرکەوتنێکی گەورەو بەرچاو تۆمار بکات. ئەم ئەنجامە نەک تەنها نیشانەی گەڕانەوەی هێزە بۆ یەکێتی بەڵکو ئاماژەیە بۆ دەستپێکی قۆناغێکی نوێی ژیانی سیاسی و کۆمەڵایەتی لە کوردستاندا، سەرکەوتنەکە دەرخەری ئەوەیە کە یەکێتی توانیویەتی خۆی لەگەڵ داواکارییە نوێیەکانی کۆمەڵگەدا بگونجێنێت و متمانەی جەماوەر بەدەست بهێنێتەوە، هەروەها دەرفەتێکی گرنگیشە بۆ هاوسەنگی سیاسی لە هەرێمدا و دەتوانێت ببێتە هۆی دروستبوونی دینامیکێکی نوێ لە پەیوەندییە سیاسییەکان و پرۆسەی بڕیاردان لە کوردستاندا.

 

 

سەیرکەن لە ساڵی ٢٠١٨ەوە تا ٢٠٢١، یەکێتی ڕووبەڕووی کۆمەڵێک ئاستەنگ بووەوە کە بووە هۆی دابەزینی ژمارەی دەنگەکانی، ئەم دابەزینە زادەی چەند فاکتەرێک بوو: کێشە ناوخۆییەکانی حزب، گۆڕانکارییە سیاسییەکانی ناوچەکە و کاریگەریی قەیرانە ئابووری و کۆمەڵایەتییەکان، ئەم دۆخە سەرەڕای ئەوەی کە بووە هۆی لاوازبوونی پێگەی یەکێتی و پەرتەوازەیی پێگەی کوردیش لە بەغداو ناوچەکە بەگشتی، بەڵام هەر ئەمە بوو دواجار بوو بە هاندەرێک بۆ بیرکردنەوە لە ستراتیژی نوێ و خۆڕێکخستنەوە.

ئەوەی لە هەڵبژاردنی ٢٠٢٤دا ڕوویدا، تەنها زیادبوونی ژمارەیەک دەنگ نەبوو بۆ یەکێتی، بەڵکو نیشانەی گەڕانەوەی متمانەی جەماوەر بوو بە یەکێتی، ئەم سەرکەوتنە بەرهەمی چەند فاکتەرێکی گرنگ بوو: یەکەم، رەمزیەتی سەرۆک بافڵ و توانای یەکێتی لەخۆڕێکخستنەوە و داڕشتنی ستراتیژییەکی نوێ کە لەگەڵ داواکارییەکانی خەڵکدا بگونجێت. دووەم، پابەندبوون بە بنەما و بەها بنەڕەتییەکانی حزب کە بووەتە هۆی ڕاکێشانی سەرنجی ئەو بەشە لە کۆمەڵگە کە بە دوای بەها مرۆیی و نیشتمانییەکاندا دەگەڕێن. سێیەم، یەکڕیزی ناوخۆیی یەکێتی کە توانی پەیامێکی یەکگرتوو و بەهێز بگەیەنێتە دەنگدەران.

بێگومان، ئەم سەرکەوتنە کاریگەری لەسەر هاوکێشە سیاسییەکانی ناوچەکە و ئاستی پەیوەندییەکانی لەگەڵ پارتی رکابەردا دەبێ و دەبێتە هۆی دروستبوونی هاوسەنگییەکی نوێ لە نێوان دوو هێزە سەرەکییەکەی کوردستان، هەروەها دەبێتە دەرفەتێکی تریش بۆ یەکێتی تا ڕۆڵێکی کاریگەرتر لە داڕشتنی سیاسەتی ناوخۆیی و دەرەکیی هەرێم دا بگێڕێت.

لەگەڵ ئەوەشدا، ئەم سەرکەوتنە بە مانای کۆتایی کار نییە، بەڵکو سەرەتای قۆناغێکی نوێیە بۆ یەکێتی، زیادبوونی دەنگەکانی مانای زیادبوونی چاوەڕوانییەکانی خەڵکیشە لە یەکێتی، ئەمەش ئەرکێکی قورستر دەخاتە سەر شانی سەرۆک و سەرکردایەتی، بۆیە گرنگە یەکێتی بە وریاییەوە مامەڵە لەگەڵ ئەم دۆخە نوێیەدا بکات و هەوڵ بدات بە کردەوە وەڵامی متمانەی خەڵک بداتەوە و بە هیچ کلۆجێک نەچێتە ژێرباری پێکهاتەیەکی حکومڕانییەوە کە لە ئاستی چاوەڕوانییەکانی خەڵک کەمتر بێت.

بۆ پاراستن و پەرەپێدانی ئەم دەستکەوتە، یەکێتی پێویستە بەردەوامی بداتە کاری پیشەگەرانە و گەشەپێدانی کاری ئۆرگانی حزبی، ئەوەی ماوە لەم پێناوەدا دەبێ تەواوی بکات، گرنگە حزب لە پێناو بەرژەوەندییە گشتییەکاندا کار بکات و خۆی لە بەرژەوەندییە تەسکەکان بەدوور بگرێت و ریزەکانی ورد لە خەڵکانی نا کاراو پیشەگەرو هەلپەرست بژار بکات، هەروەها پێویستە بەردەوام گوێ لە داواکارییەکانی خەڵک بگرێ و بە تەنگ چارەسەرکردنی کێشەکانیانەوە بێت.

جێگەی خۆیەتی ئەمەش بووترێ، ئەم سەرکەوتنەی یەکێتی تەنها سەرکەوتنی حزبێک نییە، بەڵکو دەرفەتێکی ناوازەیە بۆ بەهێزکردنی دیموکراسی و فرەیی سیاسی و زیندوکردنەوەی گفتوگۆی سیاسی و کۆمەڵایەتی لە هەرێمدا، هاندەر دەبێت بۆ بەشداری سیاسی زیاتری هاووڵاتیان و دروستکردنی هاوسەنگی باشتر لە نێوان هێزە سیاسییەکان،دەرفەتێکیشە بۆ یەکێتی تا ڕۆڵێکی کاریگەرتر لە چاکسازی و گەشەپێدانی سیستەمی سیاسی و ئابووری هەرێمدا بگێڕێت.

یەکێتی، سەرۆک بافڵ و سەرکردایەتییەکی کۆدەنگ و جەماوەرێکی هەیە خۆرسک و حەماسەت بزوێن، دەتوانێت بەردەوام بێت لە پەرەپێدانی سیاسەتەکانی و وەڵامدانەوەی داواکارییەکانی خەڵک، بێگومان دەتوانێت ڕۆڵێکی گرنگ لە داڕشتنەوەی داهاتووی سیاسی و کۆمەڵایەتی کوردستان بگێڕێت، ئەرکێکە مێژووییەکەی ئەمەو ئەمەش پێویستی بە هەوڵی بەردەوام و پابەندبوون بە بەها دیموکراسی و نیشتمانییەکان و ریفۆرمی بەردەوام هەیە لە خۆیدا.